Bitki gelişimi için gerekli olan , su ve suda erimiş besin maddelerini uygun kök gelişimi sağlayacak şekilde , istenilen zamanda , istenilen miktarda , istenilen kök bölgesine ; kontrollü olarak verilmesini sağlayan ve damlatıcıları boru içerisine veya boru üzerine tespit edilebilen sistemlere DAMLA SULAMA SİSTEMLERİ denir.

Damla Sulama Sistemi Amacı nedir ?

Damla sulama yönteminde amaç , bitkide nem eksikliğinden kaynaklanan bir gerilim yaratmadan, her defasında az miktarda sulama suyunu sık aralıklarla yalnızca bitki köklerinin geliştiği ortama vermektir.

Damla Sulama Sistemi Ana prensibi nedir ?

Bazı kültür bitkilerinin yüzlek köklü olmaları nedeniyle, sık aralıklarla sulamaya ihtiyaçları vardır.Bu yöntemde bazen her gün, bazen de günde birden fazla sulama yapılabilmesi gerekmektedir. Damla sulama yönteminde arındırılmış su, düşük basınçlı bir boru ağıyla bitki yakınına yerleştirilen damlatıcılara kadar iletilir ve damlatıcılardan düşük basınç altında toprak yüzeyine verilir. Su buradan infiltrasyonla toprak içerisine girer, yerçekimi ve kapiler kuvvetlerin etkisi ile bitki köklerinin geliştiği toprak hacmi ıslatır. Başka bir deyişle, bu yöntemde genellikle alanın tamamı ıslatılmaz. Bitki sırası boyunca ıslak bir şerit elde edilir ve bitki sıraları arasında ıslatılmayan kuru bir alan kalır. Böylece, mevcut sulama suyundan en üst düzeyde yararlanılır. Damla sulama sistemi sabit sistem biçimindedir. Sistem parçaları, sulama mevsimi boyunca aynı konumda kalırlar. Ancak, sulama mevsimi sonunda bazı parçalar araziden kaldırılır.

Damla sulamaya göre diğer sulama sistemlerinde , sulamadan sonra toprakta hemen hemen bir doygunluk durumu yaratılması toprak havalandırmasının bozulmasına neden olur.Diğer yandan , sulama yapılacağı zaman toprak nem içeriği toprağın solma noktasına yaklaşması nedeniyle , bitkilerin su alımları güçleşebilir.Böylece sulama yöntemlerinde toprakta fazla miktarda nem dalgalanmalarının olması , bitkilerde düzenli olmayan durumları ortaya çıkarabilir.Yöntem iyi bir şekilde uygulandığında , suyun az , toprağın ve suyun tuzlu , bitki su tüketiminin yüksek olduğu kurak bölgelerde bir çok yararlar sağlar.

Damla Sulama Sistemlerinin Avantajları :

• Yağmurlama sulama sistemlerinde olduğu gibi , su damlalarının hareketinin havadan olmaması bitkinin üst kısımlarının ıslatılmaması ve ıslatılan alan dışında toprak yüzeyinden buharlaşma kaybı en alt düzeydedir.
• Topoğrafik yönden düzgün olmayan tarım alanları tesviyeye gerek kalmadan bu yöntemle sulanabilir. Salma sulamaya bağlı erozyon önlenir.
• Geçirgenliği yüksek olan topraklarda karık akışına bağlı su kaybına neden olmaksızın tüm tarla alanında ekonomik ve üniform olarak yüksek randımanla sulama yapılır.
• Taban suyunun yüksek olduğu yerlerde taban su seviyesini yükseltmeden sulama yapılır.
• Kanalet ve kapalı borulu sistemlerde sulama yapmak için gerekli tarla içi hendeklere gerek kalmadığından ekim alanı artmakta sulama işçiliği de azalmaktadır.
• Ticari gübreler sulama suyuyla sadece bitki kök bölgesine verilebilir, böylece gübre ve işçilikten de tasarruf sağlanır.
• Bu sistemlerde bitki kök bölgesinde düşük gerilimle tutulan devamlı bir nem bulunduğundan bitki suyu topraktan fazla bir enerji harcamaksızın alır. Bu da ürün artışı sağlayan önemli bir faktördür.
• Tohum yataklarının hazırlanması, tohumların çimlendirilmesi fide seyreltmesi için homojen ve yeterli toprak nemi kontrollü bir şekilde sağlanabilir.
• Sulama suyu proje sahasına istenilen miktarda denetim altında verilir. Gerekirse bireysel olarak kullanılan su sayaç takılarak net olarak saptanıp miktarına göre kullanım bedeli tahsil edilebilir. Tesisin kontrolü kolaylaşır. Ayrıca bu tür tesisler modern kullanma yöntemlerine açıktır.
• Damla Sulama yöntemi bitki gelişme dönemini kısaltarak , turfandacılığa büyük yarar sağlar.
• Alçak basınçta ( 0,6- 1 atü )çalışmanın yeterli olması enerji tasarrufu sağlar.
• Az debili sular ( 2 – 3 lt/sn) , tuzlu ve saf su ile destekli atık sular damla sulama yöntemiyle kullanabilmektedirler.
• Bitki sıra aralarının sulanmaması ve kuru kalması nedeniyle yabancı ot gelişimi azalmaktadır.Böylece beraberinde işçilikten ve ilaçlama masrafından da tasarruf edilmiş olunur.

Sistemin birim alana düşen ilk yatırım bedeli diğer sistemlere göre ilk anda yüksek gibi düşünülebilir. Ancak ;

Aynı suyla daha fazla alanın sulanabilmesi,

Verim ve kalite artışı,

Drenaj sorununun azaltması,

Tesviye yatırımına ihtiyaç duyulmaması,

Çiftçilerin gelir artışı fazla olan ürünlerin ekilmesine yönelmesi nedeniyle yatırım maliyeti farkı kısa sürede kendini amorti edecektir.